១៤ កក្កដា ២០១៩ / 14 July 2019
ក្នុងឱកាសពិធីប្រកាសសុពលភាព សាខាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រចាំប្រទេសបារាំង និងទ្វីបអឺរ៉ុប ១៣ កក្កដា ២០១៩ ខណៈដែលលោក សម រង្ស៊ី កំពុងផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់វិទ្យុអាស៊ីសេរីតាមប្រព័ន្ធវីដេអូ Skype សមាជិកព្រឹទ្ធសភាបារាំងមួយរូប ដែលមានវត្តមាននៅទីនោះដែរ គឺលោក André Gattolin បានអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរ រួបរួមគ្នាជុំវិញលោក សម រង្ស៊ី ដូចដែលពលរដ្ឋបារាំងបានធ្វើចំពោះលោក Charles De Gaulle នៅជំនាន់សង្គ្រាមលោកលើកទី ២។
សមាជិកព្រឹទ្ធសភាបារាំងរូបនេះបានថ្លែងថា លោកបានតាមដានប្រវត្តិសាស្ត្រយ៉ាងច្បាស់ ហើយលោកបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើលោកពេញវ័យនៅជំនាន់លោក Charles De Gaulle នោះលោកនឹងភៀសខ្លួនទៅទីក្រុងឡុងដ៍ (London) តស៊ូជាមួយលោក De Gaulle ។ ដោយឡែក ក្នុងកាលៈទេសៈនេះ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ នេះ លោកនឹងទៅប្រទេសកម្ពុជា អមដំណើរមាតុភូមិនិវត្តន៍របស់លោក សម រង្ស៊ី ដើម្បីស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញនៅកម្ពុជា។«»
ងាកមកនិយាយអំពី ឧត្តមសេនីយ៍ ហ្សាល ដឺ ហ្គោល Général Charles De Gaulle វិញ លោកមិនព្រមទទួលស្គាល់ការចុះចាញ់របស់បារាំងចំពោះប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ នៅឆ្នាំ ១៩៤០ ទេ ហើយលោកបានបង្ខំចិត្តភៀសខ្លួនរត់ទៅជ្រកកោណនៅប្រទេសអង់គ្លេស (Angleterre ) ដោយនាំទាំងកងទ័ពដែលសេសសល់ទៅជាមួយផងដែរ។
នៅថ្ងៃ ១៨ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៤០ ហ្សាល ដឺ ហ្គោល តាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់អង់គ្លេស លោកបានអំពាវនាវកុំឲ្យពលរដ្ឋបារាំងទទួលស្គាល់បទឈប់បាញ់ (Armistice) ដែលប្រធានាធិបតីបារាំង Petain បានចុះហត្ថលេខាជាមួយអធិការបតីអាល្លឺម៉ង់ Hitler ។ លោកអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋបារាំងក្រោកឡើងតស៊ូប្រឆាំងនឹងការត្រួតត្រារបស់អាល្លឺម៉ង់។ នៅទីបំផុត នៅឆ្នាំ ១៩៩៤ ប្រទេសបារាំងបានរំដោះខ្លួនចេញពីការគ្រប់គ្រងរបស់កងទ័ពអាល្លឺម៉ង់ ហើយប្រជាពលរដ្ឋបារាំងទាំងមូលបានចាត់ទុកលោក ឧត្តមសេនីយ៍ ហ្សាល ដឺ ហ្គោល ជាវីរបុរស រំដោះប្រទេសបារាំង ហើយ ក្រោយមកលោក ដឺ ហ្គោល បានក្លាយជាប្រជានាធិបតីបារាំងម្នាក់ដ៏ល្បីល្បាញក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត៕
នៅតាមដងវិថីនានានៅទីក្រុងប៉ារីស ប្រជាពលរដ្ឋបារាំង ក្មេង ចាស់ ប្រុស ស្រី សប្បាយរីករាយ ទទួលស្វាគមន៍ អបអរសារទរ ឧត្តមសេនីយ៍ Charles De Gaulle ដែលបានរំដោះបារាំងចេញផុតពីការគ្រប់គ្រងរបស់កងទ័ពអាល្លឺម៉ង់ នៅឆ្នាំ១៩៤៤។ (រូបភាព៖ www.independent.ie)
លោក André Gattolin និងលោក Sam Rainsy ក្នុងពិធីប្រកាសសុពលភាព សាខាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រចាំប្រទេសបារាំង និងទ្វីបអឺរ៉ុប ១៣ កក្កដា ២០១៩។